-برای شروع، قدری از خودتان بگویید و اینکه چطور شد وارد این عرصه شدید؟
من ایساک یونانسیان هستم. در حال حاضر به مدت ۲۲ سال است که عضو مؤسسه ترجمه و تحقیق «هور» هستم. این سومین دوره است که به عنوان ریاست هیئت مدیره این مؤسسه برگزیده شده‌ام. من فارغ‌التحصیل مقطع فوق‌لیسانس رشته علوم محیط‌زیست از دانشگاه علوم و تحقیقات تهران هستم ولی از حدود ۱۵ سال پیش به مباحث تاریخی ارمنستان، قفقاز و حوزه فرهنگی ایرانیان و ارمنیان علاقه‌مند شدم و در این راستا هم پژوهش‌هایی انجام دادم. بیش از ۱۲۰ مقاله و ۱۲ عنوان کتاب تا به حال منتشر کرده‌ام. در دانشگاه دولتی ارمنستان نیز در مقطع دکترا به ادامه تحصیل پرداخته‌ام.
-درباره کیفیت شکل‌گیری مؤسسه هور توضیح دهید؟
در حدود۴۰ سال پیش، دوستانی مهم دیدند مؤسسه‌ای تشکیل شود که بتواند ارمنیان را به جامعه ایران معرفی کند و اشتراکات فرهنگی-تاریخی میان ارمنیان و ایرانیان را به زبان فارسی منعکس نماید. از این‌رو، مؤسسه ترجمه و تحقیق «هور» در سال ۱۳۶۹ تأسیس شد. بعد از آن در کنارش فصلنامه فرهنگی-اجتماعی «پیمان» به وجود آمد که دست‌کم صد شماره از آن منتشر شده‌است. این فصلنامه هر سه‌ماه یکبار منتشر می‌شود و از معدود نشریات فارسی‌زبان ایران است که تا حدود ۲۹ سال بدون وقفه منتشر شده و اکثراً برای قشر فرهیخته کشور و کتابخانه‌های دانشگاه‌های ایران ارسال می‌شود. همچنین از حدود ۶-۷ سال پیش، این فصلنامه را به دانشگاه‌های معتبر جهان مثل «هاروارد»، «آکسفورد» و «یو سی ال» ارسال می‌شود و دانشجویان ایرانی آن دانشگاه‌ها، از این فصلنامه استفاده می‌کنند. در واقع هدف این مؤسسه و فصلنامه پیمان، شناساندن تاریخ، فرهنگ و هنر ارمنیان به جامعه ایرانی است.
-از فعالیت‌ها و سایر محصولات مؤسسه هور بگویید؟
ما بیش از ۷۰ عنوان کتاب در زمینه‌های مختلف تاریخ(ترکیه، قفقاز، کشتار ارامنه)، رمان و… چاپ کرده‌ایم که هر یک اثرگذاری خود را داشته‌است. همچنین برنامه‌های مختلفی، مانند بیش از ۴۰ نمایشگاه هنری-فرهنگی، شب‌های بزرگداشت، جلسات سخنرانی و سمینارهایی درحوزه‌های تاریخی، سیاسی، هنری و فرهنگی برگزار می‌کنیم. تلاش ما بر آن بوده تا سمینارهای مختلفی را در خصوص مشترکات تاریخی ایران و ارمنستان برگزار نماییم که مورخان ایرانی و ارمنی در آن‌ها حضور داشته‌اند. شاید یکی از هدف‌های اصلی‌مان این بوده که بتوانیم مورخان ایرانی و ارمنی را به هم نزدیک کنیم و این تاریخ چند هزار ساله مشترکی که از زمان هخامنشیان تا به امروز، دو کشور ایران و ارمنستان با هم گذرانده‌اند را به نوعی بازنمایی کنیم.
-مخاطب هدف مؤسسه هور، بیشتر چه قشری است؟
طبیعتاً در هر جامعه‌ای مخاطبان چنین مؤسساتی، قشر تحصیلکرده و دانشگاهی، فرهنگی، هنری و سیاسیون هستند و ما هم از این قاعده مستثنی نیستیم. البته مخاطبان ما مردم عادی هم هستند و رمان‌هایی که توسط این مؤسسه ترجمه و منتشر می‌شود، بیشتر در همین راستاست.
-بودجه مؤسسه هور از چه ناحیه‌ای تأمین می‌شود؟
کلیه فصلنامه و کتاب‌هایی که توسط هور چاپ می‌شود، عموماً از محل کمک‌های خیریه صورت می‌گیرد. هیچ‌کدام از ما هیچ حقوقی از مؤسسه دریافت نمی‌کنیم. با این کار تمام‌وقت و بدو ن حقوق، در طول ۴۰ سال چاپ بیش از ۷۰ عنوان کتاب و برگزاری حدود ۴۰ نمایشگاه هنری و فرهنگی و شب‌های بزرگداشت برای هنرمندان و مفاخر ارمنی از طرف مؤسسه هور، برگ‌برنده‌ای برای ماست.
-مهم‌ترین دغدغه‌ها و چالش‌های پیش‌روی مؤسسه هور چیست؟
بزرگ‌ترین مشکل تمام مجموعه‌ها، مؤسسات و سازمان‌هایی که در این حوزه‌ها فعالیت می‌کنند، مشکلات مالی است. مسئله دیگر، مجوزهایی است که می‌بایست از وزارت محترم ارشاد اسلامی دریافت می‌کردیم که خب مواردی هم بوده که به دلایل نامعلوم مجوز نگرفته یا به سختی مجوز گرفته‌است. اکثر کتاب‌های ما در حوزه تاریخ قفقاز و ارمنستان و موضوع کشتار ارامنه و آرتساخ(قره‌باغ) است، من فکر می‌کنم نسل جوان ایرانی باید تاریخ منطقه را بداند. اگر یکسری کوتاهی‌ها نبود و تاریخ منطقه در طول سالیان گذشته منتشر می‌شد، الآن با مشکلاتی که کشور عزیزمان ایران هم با آن مواجه است، روبه‌رو نمی‌شدیم؛ مسائلی مانند تحریفات تاریخی که از سوی دشمنان این کشور، خصوصاً ترکیه و آذربایجان انجام می‌گیرد. ما نمونه‌های بسیاری را دیده‌ایم از شاعر ایرانی نظامی گنجوی گرفته تا چوگان و تار ایرانی را به نام خودشان زده‌اند و الآن هم ادعاهای ارضی نسبت به خاک عزیزمان ایران دارند. این وظیفه ما ایرانیان ارمنی و همچنین وظیفه شما ایرانیان است که در این حوزه، بیشتر فعالیت کنیم. فکر می‌کنم این دو مورد یعنی اول، مشکل مالی و دوم، بی‌توجهی شخصی و دولتی نسبت به تاریخ ایران و قفقاز و منطقه، از مشکلات اساسی امروز ماست.
-مؤسسه هور چه چشم‌اندازی برای آینده خود ترسیم کرده‌است؟
با توجه به هزینه انتشار بسیار بالا، کتاب‌ها در ایران نهایتاً با تیراژ ۱۰۰۰ نسخه چاپ می‌شود و خب طبیعتاً آن اثرگذاری را نمی‌تواند داشته باشد؛ یعنی ۱۰۰۰ نسخه کتاب فقط در ۱۰ یا ۱۵ کتابفروشی تهران توزیع شود و این کتاب‌ها در طول ۳ یا ۴ ماه تمام می‌شود. آنگاه برای چاپ مجدد، هزینه‌‌ها دوبرابر می‌شود و این به معنای توقف کار است و باید فکری در این زمینه داشت؛ یا تیراژها بالا برود و یا باید به چاپ دیجیتال روی آوریم، چون الآن سایت‌هایی برای کتابخوانی دیجیتال وجود دارد و من فکر می‌کنم اثربخشی آن بیشتر است.
–در طول چهار دهه فعالیت، تعاملتان با جامعه ایرانی و حاکمیت چطور بوده‌است؟
خب طبیعتاً وقتی ما به صورت قانونی ۴۰ سال فعالیت می‌کنیم و در سمینارها و بیشتر برنامه‌هایمان، دوستان ایرانی هم شرکت می‌کنند، این نشان از ارتباط بسیار خوب ما و دولت‌های ادواری ایران است. ما حداقل رابطه بسیار خوبی با وزارت ارشاد داریم، چون بار بیشتر مجوزهایمان بر دوش وزارت ارشاد است. شاید در بعضی موارد، وزارت ارشاد هم از پیگیری‌های ما خسته شود، ولی در هر صورت، فعالیت ما ۴۰ سال ادامه پیدا کرده و فکر می‌کنم یک رابطه معقول و دو طرفه وجود داشته که توانسته‌ایم این مدت ادامه بدهیم.
-در پایان اگر سخن ناگفته‌ای دارید، بفرمایید؟
از شما که اخبار ادیان توحیدی را دنبال می‌کنید و اکثر جلسات و برنامه‌هایی که توسط جامعه ارمنیان برگزار می‌شود، منعکس می‌سازید، تشکر می‌کنم. این برای ما ارزش دارد. بنده امیدوارم عمری باشد و بتوانیم جبران کنیم.
-به امید موفقیت روزافرزون شما.
دیدگاهتان را بنویسید