در پی تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به ایران، اقلیت‌های دینی کشور با انتشار بیانیه‌هایی، این حملات جنایتکارانه را محکوم کرده و با ابراز همبستگی، حمایت کامل خود را از ملت و خاک میهن اعلام کردند.

خبر «تشکیل دولت مستقل بکتاشیه در آلبانی» در شهریور ۱۴۰۳ واکنش گسترده‌ای به‌دنبال داشت؛ کشوری کوچک با ۲۷ هکتار و حکمرانی پیروان طریقت صوفی بکتاشی. این موضوع برای پیروان بکتاشیه و جامعه مسلمانان غیرمنتظره بود. گمانه‌ها درباره هدف طرح متفاوت است؛ برخی فرصت‌طلبانه، برخی تهدیدزا می‌دانند و ردپای سیاست‌های آمریکا در ایجاد شبکه مسلمانان میانه‌رو را پررنگ می‌دانند. این تلاش برای تمرکز بر تصوف و تأثیر بر اسلام اصیل نیازمند بررسی دقیق است.

پروژه «اسلام میانه‌رو» که در سال ۲۰۰۷ توسط مؤسسه رَند پایه‌ریزی شد، بخشی از راهبرد دیپلماسی عمومی آمریکا برای مهار اسلام سیاسی و جمهوری اسلامی ایران است. در این طرح، با الگوبرداری از تجربه موفق آمریکا در جنگ سرد، هدف اصلی ایجاد شبکه‌ای از مسلمانان لیبرال و غیردولتی است که با تکیه بر مؤلفه‌هایی چون جدایی دین از سیاست، مخالفت با شریعت و پذیرش ارزش‌های غربی چون دموکراسی و حقوق بشر، جایگزینی نرم و غیرمخاطره‌آمیز برای اسلام انقلابی ارائه دهند. تصوف، اسماعیلیه آقاخانیه، انجمن حجتیه و جریان شیرازی‌ها، به دلیل انطباق نسبی با این شاخص‌ها، در کانون توجه قرار گرفته‌اند و با بهره‌گیری از ابزارهایی چون شبکه‌های ماهواره‌ای، نهادهای مذهبی و فعالیت‌های فرامرزی، به‌عنوان شرکای بالفعل این پروژه شناخته می‌شوند. تصوف با تأکید بر تساهل، بکتاشیه با الگویی شبه‌واتیکانی، اسماعیلیه با الگوی توسعه‌گرای غرب‌گرایانه، و شیرازی‌ها با گفتمان تفرقه‌افکن، همگی به نحوی در خدمت سیاست مهار هژمونی اسلام سیاسی قرار گرفته‌اند. این پروژه بخشی از دیپلماسی عمومی آمریکا در چارچوب جنگ شناختی و قدرت نرم علیه جمهوری اسلامی ایران تلقی می‌شود.

در میانه‌ی آشوب ناشی از فروپاشی خلافت عثمانی و اشغال فلسطین به‌دست متفقین، چهره‌ای کمتر پرده‌برداری‌شده از نقش فرقه بهائیت در خدمت‌گزاری به استعمار انگلیس نمایان می‌شود؛ فرقه‌ای که با نقاب دیانت، در عمل به بازوی نرم و مطیع قدرت‌های اشغال‌گر بدل شد. عباس افندی، رهبر این فرقه، با حمایت مستقیم چهره‌های استعماری چون سِر هربرت ساموئل ــ نخستین حاکم صهیونیست فلسطین ــ و سِر رونالد استورز ــ صهیونیست معتقد و فرماندار قدس ــ از جایگاهی ویژه در منظومه قدرت بریتانیا برخوردار شد. اعطای نشان شهسواری، حل‌وفصل اختلافات داخلی به نفع جانشینش شوقی افندی، و انتصاب پیروان بهائی در مناصب حساس حکومتی، تنها بخشی از شواهدی است که نشان می‌دهد بهائیت نه‌تنها از شرایط اشغال بهره برد، بلکه به‌عنوان ابزاری استعماری در خدمت انگلیس و صهیونیسم برای نفوذ فرهنگی و سیاسی در قلب جهان اسلام به‌کار گرفته شد.

پاپ لئو چهاردهم، نخستین پاپ آمریکایی، به‌عنوان رهبر جدید کلیسای کاتولیک انتخاب شده است. او که پیش از این با نام کاردینال رابرت فرانسیس پرووست شناخته می‌شد، در تقابل با سیاست‌های مهاجرتی و حقوق بشری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده قرار دارد. پاپ لئو چهاردهم به‌طور علنی از اقدامات ترامپ انتقاد کرده و مواضعی مشابه پاپ فرانسیس در حمایت از مهاجران و انسانیت اتخاذ کرده است. این تضاد ایدئولوژیک میان پاپ جدید و دولت آمریکا می‌تواند به بحرانی در روابط واتیکان و واشنگتن منجر شود.

افسانه‌ استر و مردخای،داستانی قدیمی در یکی از کتب و رساله‌های دینی یهود، موسوم به «مگیلای استر» است. این داستان به لحاظ واقعیت تاریخی یا افسانه صرف بودن،در میان تاریخدانان محل شک و تردید می‌باشد و تحلیل‌ها و حواشی فراوانی پیرامون آن، به ‌ویژه جشن مشهور مرتبط با این داستان یعنی جشن یهودی «پوریم» مطرح است.این موضوع در میان مورخان و پژوهشگران خارجی ، از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گرفته ونظریات گوناگونی در خصوص ریشه‌ها، شخصیت‌ها، ابعاد تاریخی واعتقادی و... آن عرضه شده،لیکن کمتر اثری است که در داخل کشور به صورت مستقل و تخصصی به این مسئله پرداخته باشد. البته مقالات متعددی در این باب نگاشته شده،اما منابع کتبی، محدود است. در همین راستا،به ‌تازگی «مرتضی عرب‌زاده سربنانی» در کتابی باعنوان«افسانه استر و مردخای؛ وا کاوی خاستگاه جشن پوریم»، مقوله پیش‌ گفته را از همه‌ جوانب، مورد بررسی وتحلیل قرار داده‌است که از بابت تازگی اثر،زوایای مورد تأکید و اتخاذ رویکرد تخصصی،قابل‌ توجه می‌باشد. ‌در یادادشت حاضر،این کتاب معرفی شده و موضوعات مطرح در آن مورد اشاره قرار می‌گیرد.

جشن «پوریم» در آیین یهودیت، که در مسیحیت نیز تحریف شده، ریشه در متون عهدین دارد و به‌عنوان یکی از ایام روزه‌داری یهودیان شناخته می‌شود. این جشن به‌دلیل ارتباطات تاریخی با دوران هخامنشی و ایران باستان، به نادرستی با سیزدهم فروردین‌ماه مشابهت داده می‌شود. وجود مقبره‌های «استر» و «مردخای» در ایران، که شخصیت‌های محوری این روایت هستند، به‌عنوان ابزاری برای بهره‌برداری از سوی جریان‌های صهیونیستی و مسیحیت صهیونیستی عمل کرده است. این آیین که براساس «رساله استر» شکل گرفته، از نظر تاریخی و اعتباری دچار چالش‌های جدی است و برخی پژوهشگران آن را افسانه‌ای و تحریف‌شده می‌دانند. بررسی‌های تاریخی و باستان‌شناسی، صحت این روایت را مورد سوال قرار داده و به این پرسش پرداخته که آیا پوریم ریشه‌ای واقعی دارد یا صرفاً یک روایت ساختگی است.