*اشاره:
پس از انتشار خبری مبنی بر بهرسمتشناسی کشتار ارامنه از سوی نخستوزیر رژیمصهیونیستی، «آرام شاهنظریان»، سردبیر روزنامه ارمنی «آلیک» در کشورمان، با اختصاص سرمقاله شماره ۱۵۵ این روزنامه به این موضوع، ذیل مطلبی با عنوان «بیاخلاقی، عامل کشتار»، مواضع انتقادی خود را -به عنوان یکی از کنشگران اجتماعی مسیحیان ارمنی کشورمان- نسبت به این مقوله ابراز کرده، به واکاوی ابعاد و اضلاع نهان این رویکرد نسبتاً غیرمنتظره رژیمصهیونیستی -در شرایط حساس کنونی- پرداختهاست که ترجمه اختصاصی آن در ادامه تقدیم مخاطبان محترم میشود:
متن ترجمه سرمقاله از شماره ۱۵۵ روزنامهارمنیزبان آلیک:
«بهتازگی خبری منتشر شد مبنی بر اینکه نخستوزیر اسرائیل، «بنیامین نتانیاهو» در گفتوگویی با «پاتریک بتدیوید»، پادکستر ارمنیـآشوریتبار، اعلام کردهاست که «کشتار ارامنه» را به رسمیت میشناسد.
در پاسخ به این پرسش که چرا تاکنون هیچیک از نخستوزیران اسرائیل، کشتارهای اوایل قرن بیستم بهدست امپراتوری عثمانی را به رسمیت نشناختهاند، نتانیاهو پاسخ داد: «من همین حالا به رسمیت شناختم، بفرمایید»!
پاتریک بتدیوید متن این مصاحبه را در صفحه خود در شبکه اجتماعی «ایکس» منتشر کرده و در ادامه آن مینویسد: «نخستوزیر نتانیاهو بهطور رسمی کشتار ارامنه، آشوریها و یونانیان توسط امپراتوری عثمانی را به رسمیت میشناسد.»
این اظهارات در حالی است که اسرائیل و رهبر آن، به دلیل نقش مستقیم و غیرمستقیم در جنایت علیه بشریت، اساساً مشروعیت اخلاقی خود برای سخن گفتن درباره کشتارها را از دست دادهاند. بخشی از جامعه ارمنی با شور و شوق این ادعای بیاساس را بهعنوان گامی در جهت «احیای عدالت تاریخی» پذیرفتند. متأسفانه، معلوم میشود که در واقع هنوز هم افرادی سادهدل و خیالپرداز وجود دارند که عملاً قادر به دیدن حقیقت اصلی نیستند؛ اینکه این بیانیه، نه یک موضع رسمی اخلاقی یا تاریخی، بلکه یک محاسبه سیاسی زشت و غیراخلاقی است.
در بستر روابط پرتنش ترکیه و اسرائیل، نتانیاهو صرفاً فرصت را از دست نداده و موضوع کشتار ارامنه را برای تحریک اردوغان و خدمت به منافع سیاست خارجی خود به کار گرفتهاست؛ همانگونه که در سالهای اخیر نیز هرگاه روابط اسرائیل و ترکیه بر سر مسئلهای دچار تنش شده، ناگهان مقامات اسرائیلی به یاد کشتار ارامنه افتاده و درباره امکان شناسایی آن سخن گفتهاند.
در این زمینه، آنچه بیش از همه نگرانکننده و خشمبرانگیز است، آن است که این بیانیه از سوی رهبری صادر میشود که مستقیماً مسئول کشتار دیگری است که در برابر چشمان ما در غزه صورت میگیرد.
هر انسان عادل و آزادیخواهی، امروز درباره این سخن میگوید که اقدامات اسرائیل در غزه، ماهیت کشتار/نسلکشی دارد. کشتار جمعی غیرنظامیان، نابودی سیستماتیک زیرساختها، تعمیق عمدی بحران انسانی، و سیاست اخراج اجباری فلسطینیان از سرزمینهای بومیشان، همگی مطابق با تعاریف مندرج در کنوانسیون سازمان ملل درباره «پیشگیری و مجازات جنایت کشتار/نسلکشی» است.
جنایت چنان آشکار و روشن است که حتی نزدیکترین متحدان اسرائیل نیز قادر به پنهانکردن آن نیستند، و آنها ناچاراً، بهطور مستقیم یا غیرمستقیم، درباره غیرقابل قبولبودن اقدامات اسرائیل سخن میگویند.
نتانیاهو که مسئول اصلی تمام این جنایات است، حتی هدف واقعی دولت خود، یعنی خالی کردن ساکنان غزه و اشغال کامل این منطقه را پنهان نمیکند.
از کشتار/نسلکشی غزه بگذریم و به واقعیت ارمنی بازگردیم؛ باید اشاره کنیم که حافظه تاریخی مردم ما هنوز تازه است و این حقیقت را فراموش نمیکند که اسرائیل تحت رهبری نتانیاهو، مرزهای اخلاقی را نیز درنوردیده و به خود اجازه میدهد درباره عدالت یا محکومیت کشتارها سخن بگوید.
ما فراموش نکردهایم که در طول جنگ ۴۴ روزه «قرهباغ»، اسرائیل از نظر استراتژیک به چه میزان از آذربایجان حمایت میکرد و به طور گسترده، نیروهای مسلح آن کشور را با سلاحهای تهاجمی تجهیز میساخت، از جمله پهپادهایی که آذربایجان آنها را نهتنها در جبهه جنگ، بلکه علیه مردم بی دفاع قرهباغ نیز به کار برد.
واقعیت، این است که بهکارگیری فناوریهای اسرائیلی به ایجاد موقعیتهای حساس در جنگ کمک کرد و به یکی از عوامل مهمی تبدیل شد که باعث خالی شدن قرهباغ از جمعیت ارمنی؛ یعنی جابهجایی اجباری ارامنه قرهباغ شد، که از نظر حقوقی به عنوان پاکسازی قومی با عناصر کشتار/نسلکشی توصیف میشود.
برگردیم به حال حاضر، باید اشاره کنیم که تصاویر حملهای که چند ماه پیش اسرائیل علیه ایران سازمان داد، هنوز تازه است. این تجاوز نهتنها جان مسئولان نظامی-سیاسی کشور را گرفت، بلکه بیش از هزار شهروند عادی، از جمله دانشمندان، پزشکان، زنان و کودکان نیز قربانی شدند. این جنگ که تحت رهبری مستقیم نتانیاهو انجام شد، همچنین تمامی اصول حقوق و قوانین بینالمللی را نقض کرد و آشکارا شاخصههای جنایت جنگی را در خود داشت.
و حالا همان فردی که پشت تمام این جنایات ایستاده، یعنی نتانیاهو، گستاخانه میکوشد وانمود کند که بهعنوان محکومکننده کشتارها/نسلکشیها عمل میکند، در حالیکه از واقعیت کشتار ارامنه سوءاستفاده مینماید.
این نهتنها یک ریاکاری غیراخلاقی، بلکه توهین نیز است؛ توهینی که پیش از همه به ملت ارمنی و سپس به کل بشریت میشود. کشتار/نسلکشی باید بر اساس اصول اخلاق انسانی و عدالت بهرسمیت شناخته شده و محکوم شود، نه اینکه بهعنوان ابزاری برای تأمین منافع سیاسی شخصی مورد سوءاستفاده قرار گیرد.
اسرائیل و رهبر آن، با نقش مستقیم و غیرمستقیم خود در جنایات مذکور علیه بشریت (و نه فقط اینها)، هرگونه حق اخلاقی برای سخن گفتن درباره کشتار/نسلکشیها را از دست دادهاند.
اما در مورد به رسمیت شناختن کشتار ارمنی، این نمیتواند به عنوان یک ابزار سیاسی در دست هر دولت یا سیاستمداری قرار گیرد. این موضوع، ابتدا و بیش از هر چیز، فرایند بازگرداندن عدالت تاریخی و جبران کامل است که بر اساس اصول جهانی حقوقبشر استوار است. وقتی موضوع به رسمیت شناختن این نوع خشونتها و دردهای تاریخی به ابزار محاسبات سیاسی تبدیل میشود، دیگر یک گام اخلاقی در راستای بازگرداندن عدالت نیست، بلکه به وسیلهای برای بهرهبرداری سیاسی تبدیل میشود، که دردناکتر و توهینآمیزتر از سکوت درباره آن است.
اظهارات بنیامین نتانیاهو در این زمینه، نباید نشانهای از احترام به مردم ارمنی تلقی شود، بلکه به عنوان یک حقهبازی بیرحمانه و در واقع توهین به درد تاریخی مردم ارمنی است که در میدان مبارزات سیاسی و بدون پایه اخلاقی، مورد سوءاستفاده قرار میگیرد.
بنابراین، نباید فراموش کنیم آن سیاستمداری که رهبری سیاستهای کشتار و توسعهطلبانه فعلی را بر عهده دارد و از یک پاکسازی قومی دیگر نیز حمایت کردهاست، نمیتواند خود را محکومکننده کشتار/نسلکشی معرفی کند.
بنابراین، ما باید به رسمیت شناختن کشتار ارامنه را از دولتهایی مطالبه کنیم که حداقل دادههای تاریخی، اخلاقی و حقوقی لازم برای آن را دارند. و کسانی که با اقدامات خود، زنجیره کشتار/نسلکشیها را ادامه میدهند، باید نه در تریبونهای سخنرانی، بلکه در مقابل دادگاههای بینالمللی پاسخگو باشند.»
گروه ترجمه «روشنگر»/ پنجشنبه ۶ شهریور۱۴۰۴(۲۸ اوت ۲۰۲۵)








دیدگاهتان را بنویسید